Bu kitap Henri Barbusse'�n
hat�ras�na...
Kendi �lkesinde kendi
dilini istedi�i
gibi kullanamad��� i�in, Asya
ve Afrika
dillerine merak saran
bir �talyan arka-
da�tan, ge�enlerde bir paketle bir mektup
ald�m.
Arkada��n ad�n�
yazmak istemiyo-
rum. Ba�� belaya girer. Fakat mektubunu
oldu�u gibi a�a��ya ge�iriyorum.
ROMA, 5 A�USTOS 1935
Karde�,
Sen Roma'y� kartpostallardan, tarih ve co�rafya kitaplar�na bas�lan foto�raflardan
tan�rs�n. Ta�lar� Sezar'lar�n ve Lejyon'lar�n kabartmalar�yla oymal� ��
g�zl� kap�lar; k�y�lar�n�n yar�s�n� fareler yemi� kocaman bir ele�e benziyen
Koliseum; Batrus resul kilisesi meydan� ve g�vercinler; Palazzo Venezia
saray�, balkonu ve bu balkonda a�z� bir kar�� a��k, sa� eli kal�as�nda,
sol eli havada, �ylece donakalm�� Mussolini.
Fakat bu kartpostallar Roma's�na benzemiyen bir Roma daha vard�r. Onun
ne foto�raflar�n� �ekerler, ne kartpostallar�n� satarlar. Bu ikinci Roma'n�n
ad�: Cartieri Popolari - HALK MAHALLELER�'dir... Burada evler, Amerika'ya
g�� edemiyen bir �talyan i�sizinin umutsuzlu�una benzer. Buran�n karanl���
terlidir, yap��kand�r ve kokusu a��rd�r. Bu mahalleler, boyal� kartpostallar�n
parlakl�klar�nda bile ���k bulamad�klar� i�in ne co�rafya kitaplar�na girerler,
ne de g�zel, tarih� manzaralar merakl�s� yolcular�n koleksiyonlar�na...
K�z�n�, �talya'n�n en zengin, en rahat delikanl�s� Kont Ciano ile evlendiren
ve kendisi Prens Torlonya'n�n arma�an� Villa Torlonya'da oturan b�y�k idealist
Sinyor Mussolini, �talyan Ansiklopedisi'nin �F� harfinde fa�izmin ne demek
oldu�unu anlat�rken der ki:
�Fa�ist, rahat hayata hor bakar... Yery�z�nde saadetin m�mk�n olaca��na
inanmaz.�
Fa�izmin bu �rahat hayata hor bakmak ve yery�z�nde saadete kavu�mamak�
nazariyesi, b�y�k bir ciddiyet ve samimiyetle �Cartieri Popolari - Halk
Mahallelerinde� ger�eklendirilmi�tir.
Banka Komer�iale'de direkt�rl�k ve �talyan finans�na Sezar'l�k eden Lehli
T�plitz'in en yak�n dostu �l Du�e Benito Mussolini, yine �F� harfinde fa�izmin
tarifini yaparken ��yle der:
�Fa�izm i�in her �ey devletin i�indedir. Devletin d���nda manev� veya insan�
hi�bir �ey yoktur, her �ey de�ersizdir.�
Bu derin, bu eri�ilmez fa�ist g�r���n�n nas�l ger�ekle�ti�ini anlamak i�in,
Bertolino Splandit Otel'in �talyan g�ne�lerinden daha ���kl� salonlar�nda
toplananlara y�kselmek de�il, �Cartieri Popolari - Halk Mahallelerinde�
oturanlara inmek gerektir. Bu mahallelerin oturucular�, ger�ekten de b�y�k
bir enerjiyle, devletin hapishaneleri, vergi daireleri ve polis karakollar�
i�ine al�nm��lar, onlara devletin d���nda her �eyin de�ersiz oldu�u, ger�ekten
de anlat�lm��t�r...
Yine �talyan Ansiklopedisi'ndeki �F� harfine fa�izmin tarifini yaparak
�n veren ve b�ylelikle b�y�k ansiklopedilerin nas�l birer bitaraf bilgi
eserleri olduklar�n� ispat eden �talyan kurtar�c�s�na g�re:
�Fa�izmin anlad��� hayat cidd�, ulv� ve din�dir..�
Bu, ger�ekten de b�yledir. Ger�ekten de, yaln�z Roma'n�n Cartieri Popolari'sinden
de�il, b�t�n �talya �ehir ve k�ylerinin Halk Mahallelerinden, kar�nlar�
kaburgalar�na yap��m�� on binlerce a� orospu yeti�mekte ve bunlar b�ylelikle
fa�izmin anlad��� cidd�, ulv� ve din� hayata kavu�turulmaktad�rlar.
Fakat, sana �unu s�ylemeliyim ki, Cartieri Popolari oturucular�n�n bir�o�u,
ne yaz�k ki, Ansiklopedi'de yap�lan bu tarifleri anlamamakta ve �ok daha
az cidd�, ulv� ve din� de olsa, kendilerine g�re fa�izmi ��yle incelemektedirler:
�Baz� muayyen �artlar alt�nda burjuva emperyalist, irtica sald�r���n�n
ilerlemesi fa�izm bi�imini al�r. Fa�izm, finans kapitalinin en m�rteci,
en �ovenist ve en emperyalist unsurlar�n�n a��k, ter�rist diktaturas�d�r.
Fa�izmi do�uran muayyen, tarih� �artlar�n ba�l�calar� �unlard�r:
�Kapitalist m�nasebetlerinin karars�zl���, deklase olmu� sosyal unsurlar�n
�oklu�u, �ehir ve k�y k���k burjuvazisinin ve geni� bir m�nevverlik y���n�n�n
yoksullu�a d��mesi, proletaryan�n uyand�rd��� deh�etli korku.�
��te ben, bundan iki hafta �nce, fa�izmin b�yle bir kuru, b�yle bir �iirden
uzak tarifini yapan Roma'n�n Halk Mahallelerinden Garbatella'da �� katl�
bir evin kap�s�n� �ald�m.
Buras�, fakir talebelere, fa�izmin ulviyetini anlamam�� bilginlere ve artistlere,
bek�r i��ilere teker teker oda kiral�yan evlerden biriydi.
Kap�c� kad�na, kiral�k bir oda istedi�imi s�yledim. Beni ikinci kata ��kard�.
G�sterdi�i oday� be�endim.
Kiral�k odalar, kiral�k elbiselere benzerler. Her ikisinde de akl�ma ilk
gelen �ey: �Bunu benden �nce kim giydi? Burada benden �nce kim oturdu?�
olur.
Karyolan�n k�y�s�na ili�tim:
� Benden �nceki kirac�n�z kimdi? diye sordum kap�c� kad�na.
Kad�n, kaba etine i�ne bat�r�lm�� gibi silkindi birdenbire. Sonra ku�kulu
g�zlerle y�z�me bakt�. Ve daha sonra:
� Size haber vermediler galiba, dedi. �ki g�n �nce onu tevkif edip g�t�rd�ler.
Kad�n�n bu cevab�ndan hi�bir �ey anlamad�m. Fakat k�sa bir kar��l�kl� �a�alaman�n
sonunda i� anla��ld�. Beni, Roma Emniyet memurlar�ndan biri sanm��t�. �ki
g�n �nce, yine emniyet memurlar�nca tevkif edilip g�t�r�len adam ise Habe�li
bir delikanl�yd�.
Kap�c� kad�n�n anlatt���na g�re, bu delikanl� Habe�istan'�n Galla boyundan
putperest bir zenciymi�. Bir y�l �nce bu oday� kiralam��. �talya'ya resim
��renmek i�in geldi�ini s�ylermi�.
B�t�n bunlar� ��rendikten sonra benim art�k oday� kiralamaktan vazge�ece�imi
sanan kap�c� kad�n basbaya�� �z�ld�. Zencinin arkas�ndan oday� iyice silip
s�p�rd���n� uzun uzad�ya anlatt�. Hatt� karyolan�n demirlerini bile lizollam��.
Oday� tutmaktan vazge�medi�imi s�yledim. Ve ak�am�st� tekrar bavulum ve
kitaplar�mla d�nd���m vakit, bask�na u�ray�p i�inden bir adam g�t�r�lm��
bir odada ya�amaktan korkmad���m i�in, kap�c� kad�n�n g�z�nde yar� kahraman
kesildi�imi anlad�m.
Odan�n ortas�nda ilk yaln�z kald���m an, ilk yapt���m �ey orta yerde k�m�ldanmadan
�ylece durmak oldu. Sonra adeta ko�arak, gittim kendimi karyolan�n �st�ne
b�rakt�m.
D���n�yorum:
�imdi benim s�rt�st� yatt���m karyolada o Gallal� delikanl� bir y�l yatm��.
G�z�m tavan tahtas�nda bir buda�a ili�ti. Onun g�zleri de bu buda�a ili�mi�.
Yast���n �st�nde, benim sa�s�z, yar� dazlak kafam�n yan�nda onun kara k�v�rc�k
sa�l� ba��n� g�r�yordum. Yukardan a�a�� lizolland���n� ��rendi�im karyolan�n
demirlerinde, onun koyu pembe, yumu�ak avu� i�lerinin yeri duruyor... Kalkt�m
oturdum. Ve anlad�m ki odada yaln�z de�ilim.
Belki d�n gece kur�una dizilen, belki bu gece kur�una dizilecek olan bir
adam�n bir y�l soluk ald���, k�m�ldand���, d���nd���, �ark� s�yledi�i bir
odada insan kendisini yaln�z hissedemiyor.
Onun buradan ��kar�l�p �l�me g�t�r�lmesi, onu bu d�rt duvar i�inde, bu
duvarlar y�k�lana kadar ya�atacak.
Onu sevdim birdenbire. Ona s�n�rs�z bir sayg� duydum. Y�llarca beraber
d���nm��, yan yana d�v��m��, bir a��zdan �ark� s�ylemi� gibiydim onunla.
Odan�n ortas�nda bir masa vard�. Onun oturdu�u iskemleyi �ektim, onun abanoz
dirseklerini dayad��� masaya dirseklerimi dayad�m.
Habe�istan bir yar� m�stemleke. O, bu yar� m�stemlekenin m�stemlekesi Galla'dan
bir zenci. Ben, kara g�mlek giymi� bir emperyalizmin ak derili yerli k�lesi.
Anam�n y�z�n� g�rmedim. Beni do�ururken �lm��. Bu zenci delikanl�n�n y�z�n�
bilmiyorum. O bu kap�dan �l�me g�t�r�lm��. Ben bu kap�dan i�eri girdim.
Birdenbire anlad�m ki o, bana anam kadar yak�nd�r.
Yak�nl�k duygusu �yle bir nesne ki, insan kendine yak�n buldu�u insandan
kalm�� elle tutulur, g�zle g�r�l�r bir hat�ray� elle tutmak, g�zle g�rmek
istiyor.
�imdi bu kadar yak�n�mda, b�yle yan� ba��mda g�r�nmez ellerinin havada
g�r�nmez yapraklar gibi k�m�ldand���n� duydu�um adamdan, g�zle g�r�l�r,
elle tutulur bir �eyler kalm�� olacakt�r diye d���nd�m. Karyolan�n ba�ucunda
bir k���k komodin vard�. Kalkt�m, alt kapa��n� a�t�m: bo�. �st g�z�n� a�t�m,
�ekmecenin i�i eski gazete k�atlar�yla d��eli.
En a��kg�z bask�nlarda, ara�t�rmalarda bile, en umulmad�k yerlerde, en
�ok ele ge�irilmek istenen bir �ey kal�r.
�ekmeceye d��enmi� gazeteleri kald�rd�m. En a��kg�z bask�nlarda, en umulmad�k
yerde unutulan �eyi buldum. Bu, Habe� diliyle yaz�lm�� bir karalamalar
tomar�yd�. Gallal� zenci delikanl�n�n kar�s�na yazd���, fakat g�nderdi�ini
sanmad���m, mektuplar�n karalamalar�.
�n�mde, Gallal� zencinin, TARANTA - BABU ad�ndaki kar�s�na yazd��� mektuplar�,
dirse�im onun abanoz dirseklerinin dayand��� masaya dayal�, okuyorum. Mektuplardan
baz�lar� eksik. Ara yerden k�atlar kaybolmu�.
Son mektubu bitirdi�im vakit d��arda g�n a�ar�yordu. Tepemde sallanan elektrik
ampul�n�n yald�zl� �����, kan� �ekilmi� gibi boyas�n� kaybetti. Lambay�
s�nd�rd�m. �� g�n �� gece durup dinlenmeksizin yol y�r�m�� gibi yorgundum.
Yata�a, onun yata�� �st�ne att�m kendimi. Ellerimde onun Taranta - Babu'ya
yaz�p g�ndermedi�i mektuplar�n karalamalar�, dazlak kafam onun k�v�rc�k
kara sa�l� ba��n�n yan�nda, uyudum.
Mektubum bitiyor. Sana g�nderdi�im pakette TARANTA - BABU'ya yaz�lan mektup
karalamalar�n�n kendileriyle, benim yapt���m �evirmeler var. Bunlar� burada
basmak, yaymak m�mk�n de�il. Sen orada ne�redersin. Bunlar�n matbaa harfleriyle
bas�lm��, bi�ime sokulmu�, kitapla�t�r�lm�� �rneklerinden bir tanesini
olsun, ne o, ne Taranta - Babu g�recek, ne de ben g�rece�im. O, kur�una
dizildi. Taranta - Babu'nun oldu�u yere, g�kte kanl� bir ha� gibi u�an
�l�m ku�lar� gidebilir, fakat posta u�ramaz. Bana gelince, ben yery�z�n�n
d�rt buca��na, akla gelen b�t�n yollarla ba�lanm�� bir �lkede ya��yorum.
Fakat hi�bir �talyan posta vapuru, bir tek �talyan posta tayyaresi ve hi�bir
Avrupa tireni TARANTA - BABU'ya yaz�lan mektuplar� bir daha �talya'ya sokamazlar.
Kendi �lkesinde kendi dilini istedi�i gibi kullanamad��� i�in, Asya
ve Afrika dillerine merak saran �talyal� arkada�tan ald���m mektup bu kadard�r.
Paketten, Taranta - Babu'ya yaz�lan mektuplar ��kt�. As�llar� bendedir.
�evrimlerini, �talyan arkada��n yapt��� baz� notlarla beraber olduklar�
gibi ne�rediyorum.
TARANTA - BABU'YA
B�R�NC� MEKTUP
Babas�n�n yirmi be�inci k�z�
benim ���nc� kar�m,
g�zlerim, dudaklar�m
TARANTA - BABU.
Sana bu
mektubu
i�ine y�re�imden ba�ka bir �ey komadan
yolluyorum
Roma'dan.
Bana dar�lma sak�n
�ehirlerin �ehrinden sana g�nderecek
kendi y�re�imden daha akla yak�n
bir hediye
bulamad�m
diye.
TARANTA - BABU;
onuncu gecemdir ki bu
ba��m� g�m�� yald�zl� kitaplara sokuyorum
okuyorum
do�u�unu
Roma'n�n.
�nde s�ska di�i bir kurt
arkada tombul ve ��plak
REM�S'le ROM�L�S
dola��yorlar i�inde odam�n.
A�lama TARANTA - BABU..
Bu ROM�L�S
UAL - UAL �ar��s�nda
g�peg�nd�z
senin o incir memeli k�z karde�ini
alt�na alan
mavi boncuk t�ccar� Sinyor ROM�L�S
de�il
ilk Romal�, kral ROM�L�S...
NOT:
Birinci mektubun buras�nda bir
atlay�� var. Belki ara yerden bir
k�at kaybolmu�.
Fakat a�a��daki
sat�rlarla ilk Romal� Kral Romil�s'�
Taranta - Babu'ya anlatmak iste-
di�i belli :
Dalgalar
birbirlerini devire devire,
Dalgalar
d�verdi Korsika k�y�lar�n�
hayk�rd�k�a a��k denizlere
Antium yama�lar�ndan, o...
Ve y�ld�r�mlar� tutup sa�lar�ndan, o,
�alard� yere
ne zaman
g��e kald�rsa elini.
Sanki babas� boks�r Karnera'yd�,
anas� ba�bakan Mussolini.
NOT:
Mektubun buradan a�a��s� yine
eksik. Fakat anla��l�yor ki, Romi-
l�s'�n tarifinden sonra Taranta -
Babu'ya Roma'n�n kurulu� efsa-
nesi anlat�l�yor.
REM�S ve ROM�L�S...
�kizleri Silvia'n�n...
Ven�s'�n�n torunlar�...
Bak�lmadan
g�zlerinin
ya��na,
karanl�k bir gece, bir da� ba��na
f�rlat�p
att�lar onlar�..
Ne
al�nlar�nda defne,
ne bacaklar�nda donlar�...
Ve daha o zaman
Habe�istan'a ye�il boya
vurulmad��� i�in
ve BANKA di ROMA
daha kurulmad��� i�in,
ROM�L�S'le REM�S
bir sabah erken
da�da d���n�rlerken:
� ��imdi biz
ne haltederiz,
diye, burada?�
Rastlad�lar yavrulu bir di�i kurda.
Yavrular� vurdular.
Ana kurdun s�t�yle
kar�nlar�n� bir temiz
doyurdular.
Sonra gidip
Roma'y� kurdular.
Kurdular ama
iki adama
dar geldi Roma.
Ve bir ak�am
bilmeden ge�ti diye
�ehrin s�n�r ta��n�,
�ekince kopard� ROM�L�S
karde�i REM�S'�n ba��n�...
��te b�yle TARANTA - BABU..
G�m�� yald�zl� kitaplarda yaz�l� bu:
temelinde Roma'n�n
di�i kurt s�t�yle dolu kovalar
ve bir avu� karde� kan� var...
TARANTA - BABU'YA
�K�NC� MEKTUP
Boynunda mavi maymun di�inden
�� dizi gerdanl�k ta��yan,
k�rm�z� t�yl� bir ku� gibi g���n alt�nda
ve bir akarsu gibi yerin �st�nde ya��yan,
s�zleri s�zlerimin
g�zleri g�zlerimin bak�r aynas�,
���nc� k�z�m�n
ve be�inci o�lumun anas�
TARANTA - BABU!..
Aylard�r
kalmad� �almad���m kap�.
Sokak sokak
yap� yap�
ad�m ad�m
Roma'da
Roma'y� arad�m!..
Burda art�k
b�y�k ustalar mermeri ipekli bir kuma� gibi
kesmiyor;
Floransa'dan r�zg�r esmiyor!.
Ne Dante Aligeri'den �ark�lar,
ne Beatri�i'nin nak��l� y�z� var,
ne Leonardo da Vin�i'nin �p�lesi eli!..
Mikel Ancelo
m�zelerde prangal� bir k�rek mahk�mudur.
Ve sapsar� boynundan
bir katedral duvar�na asm��lar Rafael'i!.
Roma'n�n b�y�k
Roma'n�n geni� caddelerinde bug�n;
dayam�� s�rt�n� beton-arme bankalara,
�ifte ba�l� bir balta gibi duran
yaln�z bir kara
yaln�z bir kanl� g�lge var:
Her ad�m�nda bir
esir
ba�� vuran,
her ad�m�nda bir mezar
a��p
ge�en
SEZAR!..
Roma!
Kovadis Roma?
diye sorma!
Bizim oralar�n g�ne�i gibi ayd�n
ve ortada bu!
Sus TARANTA - BABU!
Sevgiyle
sayg�yla,
g�lerek
hayk�rarak
sus!..
Dinle bak:
zincirlerini k�r�yor
Roma'n�n varo�lar�nda SPARTAKUS!..
TARANTA - BABU'YA
���NC� MEKTUP
Papa XI'inci Pi'yi g�rd�m Taranta - Babu;
bizim kabilenin
b�y�k sihirbaz�
neyse
burada o da, bu..
Yaln�z,
bizim sihirbaz,
�� ba�l� mavi �eytan�
Harar da�lar� ard�na kovmak i�in
para almaz.
Kurbanl�k yaban e�ekleriyle
y�lda iki y�k fildi�i y���n�
kapat�r onun
b�t�e a����n�.
Oysaki, Sa sentete
Papa
b�t�esini yaban e�ekleriyle kapa-
-tamaz..
Adamca��z�n
kara c�bbeleri alt�n i�leme ha�l� el�ileri
ve k�sa donlar� ponponlu askerleri var.
O, onlar�n
onlar onun
eline bak�yorlar.
Papa XI'inci Pi'yi g�rd�m Taranta - Babu!
Korporatif bir heyecanla dudaklar�n� satan
ve yar�m lirete yar�m saat yatan
cennet �talya'n�n h�r vatanda�lar�ndan bir kad�n,
Papa ba���las�n diye g�nah�n� etin
yar�s�n� verip yar�m liretin
sat�n alm�� da bir resmini hazretin
ba�ucunda asm��t� bir yere.
Bakt�m:
ne Azizlerden Jorj'a benziyor
ne Sen Piyer'e.
Onlar�n alt�n g�zl�kleri yok
taranmam��
ya�l�
uzun sakallar� vard�...
Bunun
taranmam��
ya�l� uzun
sakal� yok,
fakat alt�n g�zl�kleri var.
Papa XI'inci Pi'yi g�rd�m TARANTA - BABU!
XI'inci Pi
yumu�ak t�yl� kara koyunlar otlatan
bir �oban
gibi
ta�l� ve ta�s�z krallar�n otla��nda
ruhlar� otlat�yor.
XI'inci Pi
ki
bir ah�rda babas�z do�an�n
vekilidir,
Meryem'e yak�n olmak i�in
nefsi nefisine edip i�kence
her gece
mermer s�tunlu bir sarayda yat�yor.
TARANTA - BABU'YA
D�RD�NC� MEKTUP
�talya'n�n
nak��lar�nda g�ne�ler oyna�an ipekli �allar�,
Pompei yollar�nda kara kat�rlar�n�n nallar�,
boyal� kutusunda Verdi'nin y�re�i atan
laternas�
ve �l� d�d�k makarnas�
kadar
fa�izmi de me�huuurdur
Taranta - Babu.
�talya'da fa�izm
Emilial� b�y�k toprak kontlar�n�n as�lar�ndan
ve Romal� bankerlerin demir kasalar�ndan
ge�ip
�L DU�E'nin dazlak kafas�nda dank demi�
bir nuuurdur
Taranta - Babu..
Bu
nur
yar�n
inecektir �st�ne
Habe� ovalar�nda mezarlar�n.
TARANTA - BABU'YA
BE��NC� MEKTUP
G�rmek
i�itmek
duymak
d���nmek
ve konu�mak
ko�mak alabildi�ine
ba�� dolu
ba�� bo�
ko�-
-mak...
Hehehey TARANTA - BABU
hehehey
ya�amak ne g�zel �ey
anas�n� satt���m�n
ya�amak ne g�zel �ey..
D���n beni
kollar�m, senin �� �ocuk do�urmu�
geni� kal�alar�ndayken...
D���n s�cak...
D���n kara bir ta�a daml�yan
��r�l��plak
bir su sesini...
�stedi�in yemi�in
rengini, etini, ad�n� d���n...
G�zdeki tad�n� d���n
k�pk�rm�z� g�ne�in
yemye�il otun
ve koskocaman
masmavi bir �i�ek gibi a�an
ay �����n�n...
D���n TARANTA - BABU!
�nsano�lunun y�re�i
kafas�
kolu
yedi kat yerin alt�ndan
�ekip ��kar�p
�yle ate� g�zl� �elik allahlar yaratm�� ki
kara topra�� bir yumrukta yere serebilir,
y�lda bir veren nar
bin verebilir.
Ve d�nya �yle b�y�k,
�yle g�zel
�yle sonsuz ki deniz
k�y�lar�
her gece hepimiz
yan yana uzan�p yald�zl�
kumlara
y�ld�zl� sular�n
t�rk�s�n� dinleyebiliriz...
Ya�amak ne g�zel �ey
TARANTA - BABU
ya�amak ne g�zel �ey...
Anl�yarak bir usta kitap gibi
bir sevda �ark�s� gibi duyup
bir �ocuk gibi �a�arak
YA�AMAK...
Ya�amak:
birer birer
ve hep beraber
ipekli bir kuma� dokur gibi...
Hep bir a��zdan
sevin�li bir destan
okur gibi
YA�AMAK..
. . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
YA�AMAK..
Ne acayip i�tir ki
bu ne mene gidi�tir ki
TARANTA - BABU
bug�n bu
�bu inan�lm�yacak kadar g�zel�
bu anlat�lam�yacak kadar sevin�li �ey:
b�yle zor
bu kadar
dar
b�yle kanl�
bu denl� kepaze...
TARANTA - BABU'YA
ALTINCI MEKTUP
Buran�n yaz�c�lar� ��e
b�l�nm�� TARANTA - BABU.
Bir �e�itleri var: yaln�z
i� g�mle�ine de�il, ipekli bir mendile benziyen y�re�inin kenar�na da alt�
di�li ta� i�leten Danun�io gibi; z�p�r Marinetti ve dinamit�i Nobel'in
m�k�fat�yla �l Du�e'nin yumru�undan gayr� her �eyden ku�kulanan Pirandello
gibi.
Bunlar, fa�ist edebiyat�n�n
d�hileri soyundan TARANTA - BABU.
Bunlar, allahlar gibi
konu�ur, anla��lm�yacak kadar karanl�klarla dolu, ula��lam�yacak kadar
y�ksek ve dibi bulunam�yacak kadar derin yazarlar. Fakat yine bunlar�n
senin gibi kar�nlar� a�r�r. Benim gibi kar�nlar� ac�k�r. Ya�ay��lar�, ya
Milanolu bir y�nl� kuma�lar fabrikat�r�n�nki gibidir, ya geni� topraklar�nda
trakt�r i�leten eski bir prens hanedan�n�n reisi gibi.
Bunlar, fa�ist edebiyat�n�n
d�hileri soyundand�rlar TARANTA - BABU.
Ve bunlar, bizim oralardaki
alt�n k�l�elerinin kara topra��n alt�ndan g�ne� par�alar gibi ��kart�l�p
Banka Komer�iale'nin �elik depolar�na getirilmesi i�in; harbin yarat�c�
dinamik bir kuvvet; sapsar� bir ��lde boynunun damar� kesilerek �lmenin,
�talya'n�n Akdeniz suyu gibi masmavi g���n�n alt�nda ebediyen ya�amak demek
oldu�unu edebiyatla�t�rm��lard�r.
Ben, �� nehirle ayr�lm��
�� toprak par�as� gibi ��e b�l�nen �talyan yaz�c�lar�n�n bu d�hiler soyuyla
yaln�z kitaplar�n�n sat�rlar�nda konu�tum ve y�zlerini, yaln�z gazetelere
bas�lan r�tu�lu foto�raflar�ndan tan�r�m.
�talyan yaz�c�lar d�nyas�n�n
ikinci �e�idine gelince, bunlardan bir iki �rnekle kar��l�kl� oturup konu�mu�umdur.
Ve benim Afrika gecesinin �l�kl���n� ta��yan ellerim, onlar�n, p�r�lt�s�
yald�zl� Meryem Ana tasvirleri �n�ne dikilen ince mumlar gibi sar� ve so�uk
parmaklar�na dokundu. Hele i�lerinde bir tanesi vard� ki, TARANTA - BABU,
g�zleri, bir yaz g�n� g�ne�in �����na ve s�cakl���na dayanamay�p kudurduktan
sonra, s�ra da�lardaki k���k ma�aran�n �slak karanl���nda �len k�pe�in,
g�zlerine benzerdi.
Bu, bir �airdi, bir romanc�yd�,
bir m�tefekkirdi Taranta - Babu. Fakat her �eyden �nce, zavall� bir kokainomand�.
Onunla arkada�lar�na yar� lokanta ve yar� meyhanemsi bir yerde rastl�yordum.
Ba��ra �a��ra konu�urlard�. Kavga ederlerdi. Hatt� bir gece, ��SA m� daha
mistiktir? Konf��yus mu daha mistik?� diye aralar�nda ��kan bir y�ksek,
bir derin, bir ilm� m�naka�ada, bir gen�, benimkinin kafas�nda bir �arap
�i�esi k�rd�yd�.
Fa�ist miydi? Tam de�il.
Demokrat m�yd�? Tam de�il. Tam de�il. Kafas� da, kokainle harap olmu� uzviyeti
gibi yar�md�. Onda tam olan bir �ey vard� TARANTA - BABU, �a�k�n zavall�
ve k�k� kurumu� bir a�a� gibi, m�teredd� bir insan soyunun �rne�i olmas�.
Fa�izme d��man ge�inmi�. Sonra g�n�n birinde el alt�ndan mahalle fa�yosuna
istida vermek istedi�i duyuldu.
Bunun do�ru olup olmad���n�
bilmiyorum. Fakat kendini d�nyan�n mihveri sanan bir deli her �ey yapabilir.
Ve o b�yle bir deliydi.
�talyan fa�izminin bu
ikinci �e�it yaz�c�lar�n�n ne yazd�klar�n� sana anlatabilmek i�in, onun
bir �iirini buraya ge�iriyorum.
Bu �iir, o yar� lokanta
yar� meyhanemsi yerdeki toplant�lardan birinde okundu. O gece hepsi ordayd�lar.
Ya�l� bir romanc�n�n �erefine bir ziyafet veriliyordu. Benimki birdenbire
aya�a kalkt�. Sarho�tu. A�z�n�n a��l�p kapan��lar�n� bile kullanam�yordu.
Ortaya do�ru bir iki ad�m att�:
� Size, dedi, son kitab�mdan,
akl�ma ��yle geliveren bir yaz�m� okuyaca��m.
Ve elleriyle havada geni�
�izgiler �izerek �u �iiri okuma�a ba�lad�:
K�R OLMAK..
K�r olmak ne iyi �eydir,
ne g�zeldir sevmek karanl���.
Ne yal�n bir k�l�� gibi bir ���k
ne renklerin a��rl���
ve ne �ekillerin kalabal���..
Ne g�zeldir sevmek karanl���..
K�r olmak ne iyi �eydir.
Kapal� g�zleriniz
�evrili i�inize,
k�y�s�nda oturup bakars�n�z
i�inizde dalgalanan denize.
Kapal� g�zleriniz �evrili i�inize..
K�r olmak ne iyi �eydir.
K�rlerdir ki yaln�z
kendi y�rekleriyle ba� ba�a kal�rlar.
Ne kimseye kendi g�zlerinden verirler
ne kimsenin g�zlerinden al�rlar.
K�rlerdir ki yaln�z
kendi y�rekleriyle ba� ba�a kal�rlar.
Ne g�zeldir sevmek karanl���.
Karanl�k allah gibidir ve tek ba��nad�r.
Karanl�k �l�m gibidir
rengi yok
ahengi yok
dengi yoktur karanl���n.
Da��t�n yan�n�zdan sopalar�n�zla
karanl���n peygamberleri, k�rler,
kalabal���..
K�r olmak ne iyi �eydir
ve ne g�zeldir sevmek karanl���..
�iir bitti. Alk��lad�lar. O, saatlerce �al���p beyaz bir duvar� renkli
resimlerle doldurmu� bir nakka� yorgunlu�uyla, sallanarak yerine d�nd�.
Tam benim yan�mdaki masada, �erefine ziyafet verilen ya�l� romanc�yla modellerini
ba�tan ��karmaktan resim yapma�a vakit bulam�yan bir ressam oturuyordu.
Ressam, �iir biter bitmez, romanc�n�n kula��na e�ildi, alayc� bir sesle:
� Nas�l buldunuz? dedi.
Onun, bu �iiri bir Frans�z �airinden a��rd���n� s�yl�yorlar.
Romanc� birdenbire cevap
vermedi, d���nd�. Sonra:
� Bu �iiri okuyan delikanl�
sizin en yak�n dostunuzmu�, diye duydum, dedi.
Ressam g�ld�:
� Dostluk, diye cevap
verdi, kabzas�na birbirine d��man iki elin yap��t��� bir b��a�a benzer.
Ne yalan s�yliyeyim,
Taranta - Babu, ben, bu dostluk tarifini anlamad�m. Bu, yaln�z Fa�ist �talya'da
m� b�yledir, yoksa b�t�n Avrupa...
NOT:
Alt�nc� mektuptan elime ge�en
karalamalar burada bitiyor.
Mektubun yar�m kald��� belli.
Habe� delikanl�n�n, ���nc�
�e�it �talyan yaz�c�lar�n� nas�l
tarif etti�ini anlamak i�in
�talyancay� ba�tan ba�a unutup
yeniden ��renme�e raz�yd�m.
TARANTA - BABU'YA
YED�NC� MEKTUP
Bilirim
be� alt�y� ge�mez
senin kafan�n raflar�nda dizili
kapal� �i�eler gibi sorgular...
Sen ki kapkara cahilsin
herhangi bir
hukuku d�vel profes�r� kadar..
Buna ra�men
sana sorsam
desem ki ben:
� �Ke�ilerimizin
k�v�rc�k uzun
t�yleri d�k�l�p,
iki ba�l� memelerinden
iki kol ���k gibi akan
s�tleri kesilirse;
ve portakallar�m�z,
s�nen birer g�ne� yavrusu gibi
dallar�nda kuruyup,
kemik ayaklar�yla k�tl�k,
yerli bir kral gibi ge�erse
topra��m�zdan,
sen ne yapars�n?�
Bana dersin ki sen:
� ��lk ���klarla a�arma�a ba�l�yan
y�ld�zl� bir gece gibi
damla damla kaybederim boyam�,
damla damla solar�m...�
Bana dersin ki sen:
� �Bir Afrika kad�n�na bu sorulur mu hi�?
K�tl�k �l�md�r bizim i�in
bolluk sevin�...�
Fakat ne hikmettir ki TARANTA - BABU
b�sb�t�n tersine burda bu!.
Bir �yle �a��las�
d�nya ki buras�,
bollukla �l�yor,
k�tl�kla ya��yor.
Varo�larda hasta, a� kurtlar gibi
insanlar dola��yor
ambarlar kilitli
ambarlar bu�dayla dolu..
Tezg�hlar
ipekli kuma�la dokuyabilir
topraktan g�ne�e kadar giden yolu.
�nsanlar yalnayak
insanlar ��plak...
Bir �yle �a��las�
d�nya ki buras�,
bal�klar kahve i�erken
�ocuklar s�t bulam�yor.
�nsanlar� s�zle besliyorlar,
domuzlar� patatesle...
TARANTA - BABU'YA
SEK�Z�NC� MEKTUP
Mussolini �ok konu�uyor TARANTA - BABU!
Tek ba��na
yapayaln�z
karanl�klara
b�rak�lm�� bir �ocuk gibi
ba��ra ba��ra
kendi sesiyle uyanarak,
korkuyla tutu�up
korkuyla yanarak
durup dinlenmeden konu�uyor.
Mussolini �ok konu�uyor TARANTA - BABU
�ok korktu�u i�in
�ok konu�uyor!.
TARANTA - BABU'YA
DOKUZUNCU MEKTUP
NOT:
Bu dokuzuncu mektubun ba��nda
bir radyo makinas�n�n foto�raf�
vard�.
Bug�n akl�ma
yaz�s�z ve �izgisiz
bir resim geldi, Taranta - Babu!
Ve benim, birdenbire
y�z�n� de�il,
g�z�n� de�il,
senin sesini g�resim geldi, Taranta - Babu;
�Mavi Nil� gibi serin,
yaral� bir kaplan g�z� gibi derin
sesini senin!
NOT:
Bu dokuzuncu mektubun buras�na
bir gazeteden kesilmi� ��yle bir
haber ili�tirilmi�ti:
MARKON�, �L DU�E'N�N
SADIK NEFER�...
Markoni, gazetecilere. �Ben
�efim Mussolini'nin
emrine amadeyim,� demi�tir.
Markoni, ilk tecr�beleri
muvaffakiyetle neticelenen, Habe�istan'da
tatbik edilecek olan bir �l�m �����
bulmu�tur. Bu ���k....
Havalara sesleri
ba�� bo�
mavi kanatl� ku�lar gibi salan
ve havalardan en g�zel �ark�lar�
olgun yemi�ler gibi topl�yan elleri, ONUN,
yaparak
kullu�unu kara g�mlekli Benito'nun,
boyanacak dirseklerine kadar
karde�lerimin kan�yla.
Ve Habe� ovalar�nda �ld�recek
b�y�k bilgin Markoni'yi,
Banka Komer�iale'de aksiyoner
m�lti milyoner
Kont Markoni.
TARANTA - BABU'YA
ONUNCU MEKTUP
NOT:
Bu onuncu mektubun ba��na,
yine gazetelerden kesilmi�
��yle bir telgraf haberi ili�-
tirilmi�ti.
......�talyan kuvvetlerinin Habe�istan'da
harekete ge�meleri i�in ya�mur mevsiminin
bitmesi ve bahar�n gelmesi bekleniyor...
Ne tuhaf �ey Taranta - Babu;
bizi kendi topraklar�m�zda �ld�rmek i�in
kendi topraklar�m�z�n
bahar�n� bekliyorlar.
Ne tuhaf �ey Taranta - Babu;
belki bu y�l Afrika'da
ya�murlar�n dini�i,
renklerin, kokular�n
g�kten yere bir �ark� gibi ini�i
ve g�ne�in alt�nda �slak topra��m�z�n
derisi tun� yald�zl� Gallal� bir kad�n gibi gerini�i,
bize senin
memelerin
gibi tatl� yemi�lerle beraber
�l�m� getirecek.
Ne tuhaf �ey Taranta - Babu!
Kap�m�zdan i�eri �l�m
kolonyal �apkas�na
bir bahar �i�e�i tak�p girecek...
TARANTA - BABU'YA
ON B�R�NC� MEKTUP
Bu gece
�l Du�e
binerek bir k�r ata
aedromda s�yledi s�ylev
500 pilota..
S�ylevi bitti.
Onlar yar�n
Afrika'ya gidecekler;
O bu gece
saray�nda sal�al� makarna yeme�e gitti..
TARANTA - BABU'YA
ON �K�NC� MEKTUP
Geliyorlar Taranta - Babu,
seni �ld�rme�e geliyorlar.
Karn�n� de�ip
barsaklar�n�n
kumun �st�nde a� y�lanlar gibi k�vrand�klar�n�
g�rme�e geliyorlar.
Seni �ld�rme�e geliyorlar Taranta - Babu,
seni
ve ke�ilerini.
Oysaki, ne onlar seni tan�r
ne onlar� sen..
Ve ne ke�ilerin atlam��t�r
onlar�n �itlerinden.
Geliyorlar Taranta - Babu.
Kimi Napoli'den
Tirol'den
kimi.
Kimi doyulmam�� bir bak��tan
yumu�ak
ve s�cak
bir elden kimi...
Onlar� ordu ordu
tabur tabur
b�l�k b�l�k
fakat teker teker
d���ne g�t�r�r gibi
�� denizden a��r�p
�l�me getirdi gemiler..
Geliyorlar Taranta - Babu,
geliyorlar i�inden bir yang�n alevinin.
Ve bayraklar�n� dikip
samandan dam�na
senin toprak evinin,
gelenler
geri d�nseler
bile e�er,
kanl� kesik sa� kolunu Somali'de b�rakan
Torinolu tornac� art�k
�elik �ubuklar� ipek gibi �remeyecek...
Ve k�r g�zleriyle bir daha
Sicilyal� bal�k��
denizlerin �����n� g�remeyecek.
Geliyorlar Taranta - Babu.
Bu �lme�e ve �ld�rme�e g�nderilenler
kanl� sarg�lar�na birer birer
teneke ha�lar tak�p d�nd�kleri g�n,
b�y�k ve �dil Roma'da
hisse senetleriyle aksiyonlar y�kselecek,
ve gidenlerin ard�ndan
yeni efendilerimiz
�l�lerimizi soyma�a gelecek..
TARANTA - BABU'YA
SON MEKTUP
Taranta - Babu'm!
Bu belki sana son mektubumdur.
Belki birbirimizi bir daha g�rmiyece�iz. Belki ilk�nce beni kur�una dizen
namlular, sonra gelip senin memelerinde k�rm�z� delikler a�acak.
Sana bu son mektubumda
�talya gazetelerinden kesti�im bir iki yaz�yla, bir Avrupa gazetesinden
��kard���m iki istatisti�i yolluyorum. Birbiri ard�na dizilmi� s�zlerle,
alt alta konmu� say�lar�n kavgas�n� g�stermek istedim sana.
Say�lar mektubumun sonundad�r,
s�zlerden ba�l�yorum i�te:
Mio caro amico,
O ender incelikleri ald�m.
Deh�etli bir nevraljiden muztaribim, fakat seni Pak yortusundan �nce g�rece�imi
san�yorum.. Her vakitki gibi, gayet hafif mendilleri tercih etmekteyim,
sen beni ba�tan ��kar�yorsun. Sana pembe trikolar� geri g�nderiyorum, bu
tiksindi�im bir pederast renktir. Benim i�in her vakit kur�un�, fildi�i
beyaz�, bellisiz mavi..
..... 26 y�ldan beri muharebenin
d�congestionante, s�hh� ve tahrik edici de�erini ilan etmekteyiz. Muharebe
kosmik bir zarurettir ve insan�n bedenini gen�le�tirir, ruhunu tasfiye
eder.
Marinetti'nin beyannamesinden
Ge�en muharebede k�r olanlar
bile bug�n i�e yar�yabilirler. Aeroplanlara kar�� kurulacak olan bataryalar�n
dinleyici postalar�nda k�rlerin karanl�klara g�m�l� g�zleri, kulaklar�n�n
duygusuyla ����a kavu�mu� olacakt�r.
Corriere della Sera'dan
Art�k d�nemeyiz. Afrika'daki
200.000 �talyan t�fe�i kendili�inden ate� edecektir.
Du�e'nin Daily Mail gazetesi muharririne
verdi�i m�l�kattan
Muharebeye giden karag�mleklilere
�u yeni evamiri a�ere b�y�k bir t�renle tebli� edilmi�tir:
1 � Vatan s�n�rlar�n�n
�tesinde sil�hl� karag�mleklilerin ilerleyi�i, be�er� adaletin yerine getirilmesi
ve medeniyetin zaferi demektir.
2 � Kim ki, adaletin
ve medeniyetin yolunda y�r�mek ister, hayat�n� fedaya haz�r olmal�d�r.
3 � Harbin tehlikesi
i�inde bu fedak�rl�k, d��man�n tam ezili�ine imana ba�l�d�r.
4 � Muharebede de�er
ortaya ��kar, fakat bu k�fi de�ildir, bu de�erin bekleyi�in azab�nda da
tezah�r etmesi gerektir.
5 � �nan, itaat et, d�v��..
�nan; ��nk� bilirsin ki, Du�e daima hakl�d�r; itaat et; ��nk� bilirsin
ki, her emir ondan gelir; d�v��; ��nk� bilirsin ki, onun kumandas� alt�ndaki
her kavga bir zaferdir.
6 � Hi�bir d��man sizi
gafil avl�yamaz, ��nk� karag�mleklilerin karanl�klar� g�ren g�zleri vard�r.
7 � Hi�bir d��man karag�mleklilerin
madd� s�k�nt�lar�ndan istifadeye kalk��amaz, ��nk� onlar�n, maddeyi yenen
demirden ruhlar� vard�r.
8 � Kim ki, sil�hlar�na
kar�� k�skan� bir itina g�stermez, kim ki, kur�unlar�n� kaybeder, kim ki,
susuzlu�un ilk i�aretiyle mataras�na sar�l�r, bir karag�mlekli de�il,
hayata uyam�yan bir zavall�d�r.
9 � E�er bir k�t'a muharebe
esnas�nda ana kuvvetlerle ba��n� kaybederse, emir beklememelidir, emir
��leri, daima ileri�dir.
10 � Sil�hlar�n ilk patlay���nda,
karag�mlekliler �nlerinde Du�e'nin koskocaman �eklini g�receklerdir. Onu,
d��man�n gerisinde g�ky�z�ne �izilmi� g�recekler: bir kahramanl�k r�yas�nda
bir dev hayaleti gibi..
Il Popola d'Italia'dan
Bir �ngiliz i��isinin ald��� orta y�vmiye 100 olarak ele al�n�rsa :
Amerika'da
......................................... 120
Kanada'da
......................................... 100
�ngiltere'de
......................................... 100
�rlanda'da
......................................... 80
Hollanda'da
......................................... 72
Lehistan'da
.......................................... 50
�spanya'da
.......................................... 30
�talya'da
........................................... 29...
1929 Y�l�nda
300.786 ��siz
1.204 �flas
1930 Y�l�nda
425.437 ��siz
1.297 �flas
1931 Y�l�nda
731.437 ��siz
1.786 �flas
1932 Y�l�nda
932.291 ��siz
1.820 �flas
Bu say�lar on y�ll�k fa�izmin
bilan�osudur, Taranta - Babu. Ondan sonraki y�llarda ne oldu? Bunun kar��l���n�,
bizim topraklarda �lecek olan �talyan delikanl�lar� verecek.